دین و نهادهای اجتماعی

چکیده:

نهاد به عنوان یکی از عناصر ساختی و یکی از بنیادهای اصیل و رکین نظام اجتماعی بخش قابل توجهی از ادبیات موجود علوم اجتماعی را به خود اختصاص داده است. این موجودیت اجتماعی تاریخی اگر چه تاکنون از منظرهای مختلف مورد بحث و بررسی و واکاوی‌های مفهوم‌شناختی و وجودشناختی قرار گرفته است اما با رویکرد درون دینی کمتربدان توجه شده است.این نوشتار درصدد است تا ضمن مرور ادبیات جامعه‌شناختی این حوزه به بازخوانی و کاوش تحلیلی مفهوم نهاد، فرایند شکل‌گیری و هویت یابی، عناصر و مولفه‌های تشکیل دهنده، ویژگی‌ها و مختصات، ضرورت‌های ساختاری و کارکردی، گونه شناسی، آثار و نتایج، جلوه‌ها و مظاهر عینی، ارتباطات چندگانه نهادها با یکدیگرو با سایر عناصر محیطی؛ نیم نگاهی نیز به خطوط کلی اندیشه اسلامی در این خصوص و مفاهیم متناظر و دارای قرایت معنایی و مصداقی با این مفهوم، درچارچوب قرآن کریم بیافکند.